TZOLKIN FALI

PIECZĘCI

Raport Sieci Sztuki Planetarnej dla zdesperowanych Ziemian przeszłości

Dokument ten został po raz pierwszy wykorzystany jako druga część opublikowanego w październiku 1980 roku eseju „Sztuka planetarna i zmiana paradyg­matu". Esej ten w przedstawionej tu roz­szerzonej formie ujrzał światło dzienne latem 1980 roku. Od tamtej pory przedrukowywano go dwukrotnie. Tutaj zamieszczamy go jako dodatek; przedstawia on podstawowe zasady przyświecające założeniu Sieci Sztuki Planetarnej, wzmiankowanego już w Posłowiu. Ra­port Sieci Sztuki Planetarnej przedstawiono na I Kongresie Planetarnym w Toronto w czerwcu 1983 roku. Stał się on, wraz z programem zaproponowanym przez Stowarzyszenie „Kultura dla Poko­ju", fundamentem Sieci Sztuki Planetarnej. Stowarzyszenie „Kultura dla Pokoju" i Sieć Sztuki Planetarnej mają na celu zaprowadzenie pokoju przez działania kulturalne, jak proponował Nicholas K. Roerich (1874-1947), i prowadzą misję edukacyjną oraz rozpowszechniają Sztandar Pokoju, który staje się symbolem jednoczącym artystów w wymiarze planetarnym.

Sztandar Pokoju. Kultura jako jedność sztuki, nauki i religii

Chociaż działania artystyczne mogą się w większości wydawać przypadkowe czy nawet perwersyjne, sztuka jest zmiennym systemem podlegającym naturalnym prawom, które określają zachowanie wszelkiej materii i energii. Przy pomocy takich narzędzi, jak komputery, radary i satelity poszerzyliśmy swoje możliwości ekspresji artystycznej i zrozumieliśmy, że sztuka obejmuje całe mnóstwo wzajemnych oddziaływań, od poziomu mikroskopowego do globalnego, rozciągających się na Słońce   i przestrzeń międzyplanetarną.

Początki sztuki planetarnej sięgają ostatniej epoki lodowcowej. 12 000 lat temu, od rozpoczęcia holocenu, stała się ona integralną cechą kultury człowieka. Najpierw poprzez rytuał, potem przez monumentalne budowle świątynne i towarzyszące ich powstaniu rzemiosło, sztuka planetarna zaczęła wyrażać konwekcyjny prąd kultury w pewnych kluczowych punktach planety: w Egipcie, Mezopotamii, Indiach, Grecji, Chinach, Meksyku i Peru. Prąd ten rozszerzał się, umożliwiając wszelkiego rodzaju interakcje kulturalne, aż rozrósł się tak, że pokrył całą planetę skomplikowaną i subtelną siecią elektryczną.

To właśnie w okresie globalnej industrializacji (lata 1800-2000) sztuka planetarna poddana została największym transformacjom. Pomimo podejmowanych lokalnie wysiłków, wszystkie układy uległy zakłóceniu w wyniku wtargnięcia przemysłu maszynowego i mediów elektronicznych. W społeczeństwach gospodarki kapitalistycznej sztuka została przekształcona w przedsięwzięcie komercyjne. Zamiast wspólnego działania artyści rozpoczęli rywalizację. W społeczeństwach, gdzie przeważała gospodarka komunistyczna, sztuka stała się narzędziem państwowej propagandy, wyrażanej w przestarzałych formach burżuazyjnych.

Kryzys nastąpił przed rokiem 1987. W ośrodkach kapitalistycz­nych sztuka osiągnęła stan Najwyższej Komercyjnej Entropii.

W ośrodkach komunistycznych masowy sprzeciw artystów spowodował stan Totalnego Pata Estetycznego. Zjawiska te były symptomami czegoś większego  Wielkiego Globalnego Kryzysu ostatniego dwudziestolecia XX w., kiedy to upadek większości systemów społecznych, wraz z coraz częstszymi konfliktami zbrojnymi i krachem gospodarczym, niemal doprowadził do końca Globalnej Cywilizacji Industrialnej.

Właśnie wtedy powstała prawdziwa sztuka planetarna. Wszystko zaczęło się w szczególnym roku 1987. Co znamienne, początkowe działania przebiegały we współpracy z Ośrodkiem Badań Atmosferycznych (NCAR) u stóp Gór Skalistych,           w samym sercu kontynentu północnoamerykańskiego. Jako centralny ośrodek nerwowy jednego z najbardziej skomplikowanych planetarnych systemów naukowych, monitorującego globalne i pozaziemskie zmiany klimatyczne, NCAR zyskał na ważności w wyniku wzmożonej aktywności wulkanicznej i sejsmicznej, która doprowadziła do gigantycznego przesunięcia pacyficznej płyty tektonicznej w J 986 roku.

Podczas pierwszego nowiu Księżyca w lutym 1987 roku spotkały się dwie pionierskie grupy, działające w pobliżu NCAR: Badacze Bogactwa Świata Widzialnego (ERPW) oraz Światowa Liga Strażników Ewolucji Estetycznej (WUGAE). Dzięki umowie z NCAR obie grupy zyskały możliwość skorzystania z potężnego systemu komunikacji w celu zjednoczenia artystów w innych dużych ośrodkach planetarnych. Tak powstało Globalne Dziele Misyjne Monitorowania Sztuki (GAMMA). W ten sposób ERPW i WUGAE z powodzeniem przekazały światu słynny Biuletyn Sztuki i Energii Planetarnej Z 1987 roku. Warto tu przytoczyć główne punkty Biuletynu, ponieważ stanowią one podstawę wszelkiej udanej działalności artystycznej:

Sztuka jest funkcją energii. Jako że ludzkość jest jednym organizmem planetarnym, sztuka to ekspresyjna tkanka łączna, wiążąca ze sobą poszczególne organizmy na drodze transformacji energetycznych, skupionych w ośrodkach emocjonalnych tychże organizmów. Energia emocjonalna to ekspresyjny albo zewnętrznie ukierunkowany przejaw energii witalnej czy też biopsychicznej. Dzięki właściwemu skatalizowaniu poprzez formę, rytm, kolor, światło, dźwięk i ruch, energia emocjonalna jest bezpośrednio związana z ustanowieniem dynamicznej równowagi z innymi siłami świata widzialnego, od poziomu mikroskopowego do galaktycznego. Innymi słowy, nie da się odpowiednio zarządzać energią na jakimkolwiek poziomie i w jakimkolwiek celu bez właściwego rozmieszczenia układu energii sztuki. Dysfunkcyjność sztuki znajduje swe odbicie w dysfunkcyjności wszelkich innych systemów. Jak zauważył William Blake: „Sztukę poniżono, wyparto się wyobraźni, wojna rządzi narodami".

l. Nie będzie prawdziwej sztuki bez transformacji wewnętrznej. Ponieważ sztuka jest funkcją energii, istnieje ścisły związek pomiędzy sztuką, energią a zdrowiem. Jeżeli twórca nie jest przekonany o swym zdrowiu psychicznym i wrodzonej dobroci, i nie stara się pogodzić swego bytu jako całości ze spektrum energii kosmicznej, powstały efekt artystyczny (artefakt) będzie niekompletny i prawdopodobnie szkodliwy dla zdrowia. Transformacja wewnętrzna to zharmonizowanie osobistej energii organicznej z całym spektrum energii, w połączeniu z przyswajaniem wszelkich umiejętności potrzebnych do komunikacji, dowolnymi środkami, natury i głębi uczuć oraz przenikliwości spojrzenia.

2. Otwartość jednostki prowadzi do powstania wspólnoty estetycznej. Jednostka, która tworzy sztukę, nie dla zaspokojenia własnych ambicji, ale by w sposób spokojny i otwarty wyrazić swoje doświadczanie wszechświata, nieodmiennie rozwija w sobie pogląd, że sztuka powinna obejmować swym przekazem jak najszerszą publiczność. Ponieważ natura uczucia kosmicznego jest bardziej globalna niż wykluczająca, artysta wypróbowuje także możliwości rozwoju estetycznego w warunkach wspólnoty z innymi, podobnie myślącymi jednostkami. W ten sposób stworzona zostaje podstawa dla zbiorowych wysiłków artystycznych.

3. Uniwersalność sztuki planetarnej zakłada, że przeszłość i przyszłość zawarte są w teraźniejszości. Ponieważ sztuka jest ekspresją energii, wielkie zabytki przeszłości są tak naprawdę chwilami obecnymi w ekspresywnej tkance łącznej sztuki planetarnej. Budowle w Gizie, Teotihuacan i Borobudur, jaskinie Adżanty, Akropol, katedra w Chartres, chińskie malarstwo pejzażowe, meczet w Isfahanie - wszystkie one składają się na sieć punktów przekazu estetycznego. Są magazynami energii, która wciąż promieniuje, dostarczając skład­ników odżywczych, wzmacniających zdrowie organizmu. Ich forma i struktura stanowią klucz do rozwoju systemu postindustrialnej sztuki planetarnej. Nowe formy, takie jak architektura radiosoniczna  łącząca wizualną strukturę świetlną z dźwiękiem  integrują energię przeszłości z wizją przyszłości. Wizja przyszłości zrodzona jest z troski o to, co przyniesie jak największe korzyści jak największej liczbie pokoleń ludzi.

4. Uznanie sztuki za planetarny system niezbędny do funkcjonowania ludzkiego organizmu widzianego jako całość to jeden     z czynników tworzących podstawy nowego, planetarnego lądu społecznego. Organizm planetarny przeszedł liczne mutacje wykraczające poza jego aktualne anarchiczne, preholistyczne ograniczenia, a sztuka planetarna jest w rzeczywistości czynnikiem przyspieszającym obecną transformacją. Sztuka uzyska prymat, a nowe, zdrowsze i korzystniejsze style życia zastąpią nasze zajada przy sterylnej linii montażowej „ Przejścia Industrialnego". Sztuka planetarna proponuje pokojowe formy kontemplacji i działania przez pełne wykorzystanie edukacji i czasu wolnego, co staje się możliwe dzięki technice komputerowej. Sztuka planetarna, nauczona doświadczeniem nadużyć dawnej monarchii i demokracji industrialnej, może przedstawić formy estetyczne zakorzenione w organicznych, hierarchicznych wzorcach przyrody. Może monitorować te wizje na skalę globalną przy zastosowaniu środków komunikacji elektronicznej. Tak więc, choć weszliśmy w przedłużającą się fazę politycznej anarchii i barbarzyństwa, sztuka planetarna może zaproponować wizję jedności. Okaże się ona ogromnie przydatna w czekającym nas długim okresie odbudowy.

5. Do Sieci Sztuki Planetarnej przystępuje się w uznaniu głęboko duchowej natury ludzkości. Bez tej wiary we wrodzoną do­broć człowieka i jego zdolność do przemiany sztuka planetarna załamie się pod naporem wojen i egoistycznych zbrodni przeszłości.

Oto główne punkty Biuletynu Sztuki Planetarnej z 1987 roku. Zostały one dokładnie przekazane przez luźno zorganizowane konsorcjum Sieci Sztuki Planetarnej i były źródłem licznych pozytywnych wizji i rozkoszy duchowych podczas Siedmiu Mrocznych Stuleci, poprzedzających powstanie Planetarnego Zrzeszenia Strażników Ziemi (PAEG), kiedy to wreszcie nastąpił rozkwit sztuki planetarnej. Sieć Sztuki Planetarnej, pogodzona w końcu z Globalną Radą Transformacji Energii, może teraz bez obaw ogłosić, że Planeta Ziemia została zrealizowana jako dzieło sztuki.

PAEG, Rada Generalna Letnie przesilenie 42 r.p.H. (po Hiroszimie)